De Amerikaanse Federal Reserve werkt momenteel samen met de Europese Centrale Bank (ECB) en vier andere centrale banken om de stabiliteit van het financiële systeem te bewaken. Met als doel wereldwijde financiële stabiliteit te handhaven tijdens crisismomenten, zijn er zogenaamde swap lines geactiveerd tussen diverse centrale banken. Deze swap lines stellen centrale banken in staat om snel valuta met elkaar uit te wisselen.
Waarom is dit van belang?
Door middel van deze swap lines wordt het voor centrale banken eenvoudiger om op specifieke locaties het financiële systeem te ondersteunen met Amerikaanse dollars indien nodig. Tijdens zowel de crisis van 2007-2008 als de COVID-19 pandemie werden er al verschillende swap lines geopend tussen centrale banken. Hierdoor wordt de liquiditeit binnen het financiële systeem verbeterd. Als er plotseling een tekort aan dollars ontstaat op een bepaalde plek, kunnen deze swap lines mogelijk ingrijpen voordat het te laat is en voordat banken in de problemen komen.
Gecoördineerde actie van centrale banken om de verstrekking van Amerikaanse dollareliquiditeit te verbeteren: https://t.co/Qs4cYY8BFO— Federal Reserve (@federalreserve) 19 maart 2023
“Het netwerk van swap lines tussen deze centrale banken vormt een reeks beschikbare faciliteiten en is een belangrijk middel om liquiditeitsproblemen op de wereldwijde kredietmarkten aan te pakken. Uiteindelijk is het doel om de negatieve impact op de beschikbaarheid van krediet voor huishoudens en bedrijven weg te nemen”, zo verklaarde de Federal Reserve.
Opvallend is dat de Federal Reserve in de verklaring geen directe verwijzing maakte naar de bankencrisis, hoewel het voor iedereen duidelijk is dat dit de belangrijkste reden is voor deze maatregelen. Als de bankencrisis niet had plaatsgevonden, zou er nu geen speculatie zijn over een mogelijke pauze in de renteverhogingen door de Federal Reserve.
Dit is geen geldcreatie
Het is belangrijk om te begrijpen dat het openen van swap lines niets te maken heeft met het bijdrukken van geld. “Het openen van swap lines heeft geen directe invloed op de financiële omstandigheden. Stel je voor: je bent een dokter en een patiënt krijgt een hartaanval. Je ziet de defibrillator, maar je kunt er niet bij. Swap lines geven je de defibrillator in handen”, aldus Danielle DiMartino Booth over de swap lines.
MISINFORMATIEPREVENTIEMOMENT: Swap lines leiden NIET tot versoepeling van de financiële omstandigheden. Nog een voorbeeld: je bent een dokter. Een patiënt krijgt een hartaanval. Je ZIET de defibrillator om hem/haar te redden, maar je KUNT de defibrillator niet BEREIKEN. Deze swap lines GEVEN je de defibrillator. https://t.co/RXOPiBmsif— Danielle DiMartino Booth (@DiMartinoBooth) 19 maart 2023
Swap lines zijn instrumenten voor centrale banken waarmee ze tijdelijk kapitaal kunnen lenen aan financiële instellingen tijdens stressvolle tijden. In essentie gaat het bij een swap om het uitwisselen van twee valuta gedurende een bepaalde periode tegen een vooraf overeengekomen rente.
Bijvoorbeeld kan de Europese Centrale Bank Amerikaanse dollars lenen van de Federal Reserve in ruil voor euro’s, die vervolgens in Europa kunnen worden gedistribueerd onder banken die dollars nodig hebben. Dit betekent niet direct dat er geld wordt gecreëerd, maar er komt wel tijdelijk extra liquiditeit in het systeem.
